Η Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής διοργανώνει διημερίδα με τίτλο Το ελληνικό τραγούδι: Iστορικές, κοινωνικές και καλλιτεχνικές διαστάσεις, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Η διημερίδα, που εντάσσεται στον 9o κύκλο των Ελληνικών Μουσικών Γιορτών 2013 και υλοποιείται σε συνεργασία με τον Οργανισμό Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 22 και την Πέμπτη 23 Μαΐου στην Αίθουσα Διδασκαλίας της Βιβλιοθήκης.
Συμμετέχουν ειδικοί ερευνητές, μουσικοί, συνθέτες και μουσικολόγοι, μεταξύ άλλων ο αρχιμουσικός Βύρων Φιδετζής, ο εθνομουσικολόγος Μάρκος Δραγούμης, οι καθηγητές πανεπιστημίου Ολυμπία Ψυχοπαίδη-Φράγκου, Λάμπρος Λιάβας, Νίκος Μαλιάρας και Πάνος Βλαγκόπουλος και οι ερευνητές-μουσικογράφοι Ηλίας Βολιότης-Καπετανάκης, Μιράντα Τερζοπούλου, Κώστας Μυλωνάς, Γιώργος Μονεμβασίτης.
Στις εισηγήσεις τους θα αναφερθούν στην ιστορία και την τέχνη του ελληνικού τραγουδιού και την εν γένει κοινωνική του λειτουργία. Μερικές από τις θεματικές που θα αναπτυχθούν είναι τα είδη και οι μορφές του ελληνικού τραγουδιού και η σχέση μουσικής και λόγου, ενώ θα γίνει αναφορά σε συγκεκριμένα είδη, όπως το δημοτικό και το ρεμπέτικο, αλλά και στα τραγούδια συγκεκριμένων συνθετών, όπως ο Σπυρίδων Ξύνδας, ο Κωνσταντίνος Κυδωνιάτης, ο Γεώργιος Αξιώτης, ο Γιάννης Κωνσταντινίδης / Κώστας Γιαννίδης. Παράλληλα θα γίνουν ιστορικές, αισθητικές και κοινωνικές προσεγγίσεις, καθώς και μια προσπάθεια να αποσαφηνιστούν διαχρονικά αμφιλεγόμενοι μουσικοί όροι, όπως το «έντεχνο», το «λόγιο» και το λαϊκό».
Δείτε εδώ τις περιλήψεις των εισηγήσεων και τα βιογραφικά των εισηγητών
Πρόγραμμα Διημερίδας:
Τετάρτη 22 Μαΐου 2013
|
09:15-09:45 |
Προσέλευση-Εγγραφές
|
|
09:45-10:00 |
Χαιρετισμοί |
|
10:00-11:15 |
Δημοτικό και Ρεμπέτικο
Προεδρεύων: Λάμπρος Λιάβας, καθηγητής Τμήματος Μουσικών Σπουδών Πανεπιστημίου Αθηνών
Μάρκος Δραγούμης Στίχοι, στροφές, μορφή και τονικότητα στο δημοτικό τραγούδι
Ηλίας Βολιότης-Καπετανάκης Κοινωνικές, πολιτικές, πολιτιστικές αιρέσεις και συμβιβασμοί στο ρεμπέτικο (αστικό) τραγούδι
Μιράντα Τερζοπούλου Ζει ο Βασιλιάς Αλέξανδρος;
|
|
11:15-11:45 |
Διάλειμμα |
|
11:45-13.30 |
Συνθέτες και τα τραγούδια τους
Προεδρεύων: Παναγιώτης Βλαγκόπουλος, επίκουρος καθηγητής Τμήματος Μουσικών Σπουδών Ιονίου Πανεπιστημίου
Κώστας Καρδάμης Σπυρίδων Ξύνδας, Λεωνίδας Αλβάνας και μερικές σκέψεις για το έντεχνο ελληνικό τραγούδι στα Επτάνησα
Γιάννης Μπελώνης Τα τραγούδια του Γεωργίου Αξιώτη
Χρήστος Ηλ. Κολοβός Τα τραγούδια του Κωνσταντίνου Κυδωνιάτη
Γιώργος Σακαλλιέρος Γιάννης Κωνσταντινίδης / Κώστας Γιαννίδης: το ελληνικό τραγούδι στη δημιουργική πορεία ενός συνθέτη με δύο καλλιτεχνικές ταυτότητες
|
|
13:30-15:30 |
Διάλειμμα |
|
15:30-17:15 |
Είδη και μορφές του ελληνικού τραγουδιού
Προεδρεύων: Γιώργος Σακαλλιέρος, λέκτορας Τμήματος Μουσικών Σπουδών Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Γιώργος Κωνστάντζος Το παιδαγωγικό τραγούδι στο νεοελληνικό κράτος και οι παράγοντες διαμόρφωσής του
Βάλια Βράκα Η Αθηναϊκή οπερέτα και ο ρόλος της στη διαμόρφωση της ταυτότητας του ελληνικού τραγουδιού
Μανώλης Σειραγάκης Το τραγούδι ως δομικό θεατρικό στοιχείο και ως ανεξάρτητη μορφή έκφρασης
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης Πολεμώντας και Τραγουδώντας: μια μικρή ιστορία του τραγουδιού κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου
|
|
17:15-17:45 |
Διάλειμμα |
|
17:45-19:00 |
Ιστορικές τοποθετήσεις
Προεδρεύουσα: Ολυμπία Ψυχοπαίδη-Φράγκου, καθηγήτρια Τμήματος Μουσικών Σπουδών Πανεπιστημίου Αθηνών
Θωμάς Μπακαλάκος Το έντεχνο ελληνικό τραγούδι ως δύναμη επιρροής στη μεταπολεμική ιστορία της ελληνικής μουσικής
Σοφία Κοντώση Μελετώντας το ελληνικό έντεχνο τραγούδι: ιστορίες συνεχούς δημιουργίας και ασυνεχούς πρόσληψης
Βύρων Φιδετζής Φαινόμενα και ουσία. Μερικές επισημάνσεις γύρω από το ελληνικό τραγούδι |
Πέμπτη 23 Μαΐου 2013
|
09:30-10:00 |
Προσέλευση |
|
10:00-11:15 |
«Έντεχνο», «λόγιο», λαϊκό»
Προεδρεύων: Κωνσταντίνος Χάρδας, λέκτορας Τμήματος Μουσικών Σπουδών Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Κώστας Μυλωνάς Το «έντεχνο-λαϊκό» τραγούδι: η πορεία και η διαμόρφωσή του από το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα έως το 1940
Γιώργος Μονεμβασίτης «Άξιον Εστί» – «Μεγάλος Ερωτικός»: ισορροπώντας ανάμεσα στο λόγιο και το λαϊκό
Λάμπρος Λιάβας Όταν το «έντεχνο» συνάντησε το «λαϊκό»: γάμος από έρωτα ή προξενιό;
|
|
11:15-11:45 |
Διάλειμμα |
|
11:45-13.00 |
Μουσική και λόγος
Προεδρεύων: Νικόλαος Μαλιάρας, αναπληρωτής καθηγητής και πρόεδρος Τμήματος Μουσικών Σπουδών Πανεπιστημίου Αθηνών
Μιχάλης Γρηγορίου Η μελοποίηση της ποίησης και το «έντεχνο λαϊκό τραγούδι»
Πολίνα Ταμπακάκη Έλληνες ποιητές και οι μελοποιήσεις των ποιημάτων τους: η 'ελληνικότητα' και το ζήτημα της αυτονομίας των τεχνών
Κώστας Χάρδας Αναλυτικές παρατηρήσεις προς μία συστηματική θεώρηση της σχέσης λόγου και μουσικής στο ελληνικό τραγούδι με πιάνο του πρώτου μισού του 20ού αιώνα
|
|
13:00-15:00 |
Διάλειμμα |
|
15:00-16:00 |
Αισθητικές και κοινωνικές προσεγγίσεις
Προεδρεύων: Βύρων Φιδετζής, αρχιμουσικός
Νίκος Μαλιάρας Το "έντεχνο" και το "λόγιο". Μια "ορολογιακή" βόμβα στα θεμέλια του Ελληνικού συλλογικού καλλιτεχνικού αισθητηρίου
Πάνος Βλαγκόπουλος Το στρατήγημα της διπλής συνέχειας: συλλογική ταυτότητα και ατομική δημιουργία στην Ελληνική μουσική μετά τη Γενιά του 30
Ολυμπία Ψυχοπαίδη-Φράγκου Κοινωνικές και ιδεολογικές διαστάσεις των μουσικών ειδών και ιδιαίτερα των φωνητικών |